Bolesław Mikołaj JATELNICKI/JACYNA-JATELNICKI (nr krzyża: 7300)

Urodził się 2 I 1890 r. w Subitówce w powiecie kowelskim jako syn Józefa i Anny z domu Wróblewska.

Wykształcenie: ukończył szkołę kadetów w Sumach (matura w 1907 r.) i szkołę oficerską w Kijowie (1910 r.).

Był zawodowym oficerem armii rosyjskiej. W momencie wybuchu I wojny światowej służył w jednym z pułków gwardii carskiej. Walczył przeciwko wojskom niemieckim na terenie Królestwa Polskiego. 6 XI 1914 r. pod Łodzią został ranny. Po wyleczeniu skierowany do batalionu zapasowego swojego pułku. Od 1 VII 1917 r. został adiutantem dowódcy 3 Armii rosyjskiej. Od 6 VIII 1917 r. rozpoczął służbę w I Korpusie Polskim w Rosji. W formacji tej objął funkcję komendanta szkoły podchorążych.

9 VIII 1918 r. wstąpił do oddziałów Polskiej Siły Zbrojnej (Polnische Wehrmacht) z przydziałem do 3 Pułku Piechoty. Po odzyskaniu niepodległości pułk ten przemianowany został na 9 Pułk Piechoty Legionów. Bolesław Jatelnicki otrzymał dowództwo jego III batalionu. Po wybuchu wojny polsko-czechosłowackiej batalion ten został wysłany w ramach posiłków i znalazł się 27 I 1919 r. na froncie pod Skoczowem. Wkrótce po zakończeniu walk na Froncie Śląskim skierowany na front ukraiński, gdzie walczył do maja 1919 r. w rejonie Sądowej Wiszni i gdzie przejściowo od 4 IV 1919 r. pełnił obowiązki dowódcy 8 Pułku Piechoty Legionów. Już z dniem 1 V 1919 r. objął kolejne stanowisko, tym razem w Wielkopolsce, gdzie generał Józef Dowbor-Muśnicki powierzył mu obowiązki komendanta szkoły podchorążych w Toruniu (potem w Bydgoszczy). Od 1922 r. szkoła ta zmieniła nazwę na Oficerską Szkołę dla Podoficerów. Bolesław Jatelnicki pozostał w zawodowej służbie wojskowej, a w 1922 r. został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dnia 1 VI 1919 r. Zmiana przydziału służbowego nastąpiła 26 III 1927 r., kiedy to został dowódcą piechoty dywizyjnej 4 Dywizji Piechoty, której sztab znajdował się w Toruniu. Na tym stanowisku pozostał do 4 XII 1929 r. W 1930 r. powierzono mu zadanie przewodniczenia komisji powołanej do oszacowania i realizacji odbudowy twierdzy Modlin. Od 24 X 1931 r. przeniesiony został do sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu nr IX w Brześciu n. Bugiem. Na tym stanowisku otrzymał awans do stopnia generała brygady ze starszeństwem z dnia 1 I 1932 r. W 1937 r. przeniesiono go na stanowisko zastępcy dowódcy Okręgu Korpusu nr V w Krakowie.

W Kampanii Wrześniowej był zastępcą dowódcy etapów (zaopatrzenia) Armii „Kraków”, a potem dowódcą etapów Armii „Karpaty”. Po 17 września przedostał się przez Węgry do Francji. Był komendantem Ośrodka Oficerskiego w Cerizay. Po klęsce Francji ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie był m.in. komendantem Stacji Zbornej  Oficerów w Rothesay, gdzie obok oficerów starszych wiekiem lub o złym stanie zdrowia umieszczano prawdziwych lub domniemanych przeciwników politycznych obozu generała Władysława Sikorskiego. W latach 1941 – 1946 był także Jatelnicki zastępcą przewodniczącego Wojskowego Trybunału Orzekającego.

Po zakończeniu II wojny światowej pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii.

Zmarł 26 X 1972 r. w Edynburgu, jego prochy zostały złożone na cmentarzu w Gliwicach.

Był żonaty, miał jedno dziecko.

Odznaczony m.in. Orderem Virtuti Militari V kl., Orderem Odrodzenia Polski IV kl., Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

Wybrana bibliografia:

CAW, Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.230,

Stawecki Piotr, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994, s.

Kosk Henryk Piotr, Generalicja polska: popularny słownik biograficzny, t. 1 A-Ł, Pruszków 1998, s. 204.

Order Virtuti Militari V kl. nadany dekretem Naczelnego Wodza z dnia 17 V 1922 r. (Dz.  Pers. nr 20/1922).

Opis czynu w uzasadnieniu wystąpienia o nadane Virtuti Militari dla Bolesława Jatelnickiego:

W bitwie pod Skoczowem od 28 do 30 stycznia 1919 r. był pułkownik Jatelnicki d-cą pododcinka Ochaby, Wiślica, Schimoradz. W odcinku zorganizował obronę i służbę bardzo sprawnie utrzymując nadzwyczajną dyscyplinę i czujność, co wobec przewagi nieprzyjacielskiej i niekorzystnej przyrody (wielkich mrozów i zamieci śnieżnych) było bardzo ważnym momentem.

Główny atak czeski trzema batalionami na wieś Schimoradz, którą Jatelnicki obsadził dwoma kompanjami a jedną kompanję mając w rezerwie, odbił przy współudziale artylerji przypuszczając nieprzyjaciela na najbliższy dystans tak dzielnie, że nieprzyjaciel ponosząc ciężkie straty, zaniechał dalszego ataku, cofając się na linję pierwotną.

Swoim osobistym wpływem i odwagą zachęcając żołnierza do wytrwania na pozycyi przyczynił się płk. Jatelnicki do końcowego pobicia Czechów.

CAW, Kolekcja Generałów i Osobistości, sygn. I.480.230