Józef WARCHAŁOWSKI (nr krzyża: 6950)

Urodził się w 1877 r. w Kazaniu, jako syn Piotra (1832-1911), prokuratora w Kazaniu, później prezesa Sądu Okręgowego w Chersoniu i Heleny Spławy z domu Neyman.

Wykształcenie: ukończył gimnazjum w Chersoniu i Instytut Inżynierów Cywilnych w Petersburgu (tytuł inżyniera uzyskał w 1903 r.).

Pracował jako inżynier kolejowy. W 1906 r. wyjechał do Brazylii, gdzie był zatrudniony przy budowie kolei Sao Francisco – União da Vittória. Po powrocie do Europy w 1908 r., prowadził polską działalność niepodległościową. W ostatnich latach przed I wojną światową (od 1911 r.) działał w Kijowie, utrzymywał związki z działaczami niepodległościowymi w Galicji. Był członkiem Związku Walki Czynnej. W 1913 r. aresztowany i wkrótce zwolniony. Zagrożony ponownym aresztowaniem, zbiegł do Galicji. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich. 11 XI 1915 r. awansowany do stopnia chorążego. Po ich rozwiązaniu trafił do służby w Polskiej Sile Zbrojnej (Polnische Wehrmacht). Po wybuchu wojny polsko-czechosłowackiej w styczniu 1919 r. został z oddziałem 7 Pułku Piechoty Legionów w stopniu kapitana skierowany jako wsparcie dla polskich sił tu walczących. Uczestniczył w bitwie pod Skoczowem. Po zakończeniu tych walk skierowany wraz z oddziałami 7 Pułku Piechoty Legionów do Małopolski Wschodniej do walk z Ukraińcami.

Poległ w bitwie pod Denysowem 15 VI 1919 r. Pośmiertnie awansowano go do stopnia majora.

Był żonaty, miał jedno dziecko.

Odznaczony pośmiertnie Orderem Virtuti Militari V kl., Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych, Krzyżem za Obronę Śląska I kl.

Wybrana bibliografia:

CAW, Kolekcja Krzyża i Medalu Niepodległości, sygn. KN 19.12.1930 r.,
Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920, Warszawa 1934, s. 943,

Cygan Wiktor Krzysztof, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917: słownik biograficzny, t. V Ś-Ż, Warszawa 2007 s. 89.

Mazurek Jerzy, Rodzina Warchałowskich. Próba portretu zbiorowego, [w:] Stanisław Warchałowski, I poleciał w świat daleki..., Warszawa 2009, s. 8-10.

Wniosek o pośmiertne nadanie Krzyża Virtuti Militari Józefowi Warchałowskiemu nie zachował się w zbiorach CAW.