O projekcie

W roku 2018 PTH Oddział w Cieszynie, w osobie prezesa – Wojciecha Grajewskiego (pomysłodawcy i koordynatora przedsięwzięcia), a także m.in. skarbnika – Wojciecha Święsa, wziął na siebie przygotowanie i realizację wniosku pod tytułem: „W poszukiwaniu korzeni. Ślązaków cieszyńskich drogi do Polski”, na co udało się pozyskać dofinansowanie ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra 2018”. 

Za podstawowe cele projektu uznano:

1) Promowanie postaw patriotycznych i kształtowanie świadomego tożsamości mieszkańców Śląska Cieszyńskiego (szczególnie wśród młodszych odbiorców) poprzez upowszechnianie i popularyzację wiedzy dotyczącej historii Polaków w okresie „zaborów” i wyjątkowości polskiego dziedzictwa kulturowego na Śląsku, który pozostawał przez sześć wieków poza Macierzą;

2) Budowanie szacunku, więzi i współodpowiedzialności za polskie dziedzictwo kulturowe na „Kresach Zachodnich” (jak nazywano Śląsk Cieszyński na pocz. XX wieku), wzmacnianie świadomości w zakresie wyjątkowych wartości historii Polaków na Śląsku, oraz potrzeby jej utrwalenia i ochrony przed zapomnieniem;

3) Upowszechnienie polskich tradycji narodowych, demokratycznych, wolnościowych i solidarnościowych, poprzez pokazanie spektrum życia polskiego na Śląsku (katolicy, ewangelicy, socjaliści, ludowcy jednoczący się, by działać na rzecz zachowania kultury polskiej i przyłączenia Śląska do Polski);

4) Ukazanie historii narodowej (z lat 1848-1920) jako cennego źródła wartości, wzorców i odniesień, jako źródła inspiracji dla współczesnych pokoleń;

5) Upamiętnienie dziejów ojczystych i przywracanie pamięci lokalnej poprzez odkrywanie historii „małych ojczyzn”;

6) Przypominanie republikańskich i wielokulturowych tradycji dawnej Rzeczypospolitej i odłączonego od niej Śląska;

7) Pokazanie, że większość polskich bohaterów Śląska Cieszyńskiego pochodziła z ziem Zaolzia, które znajdują się dziś w Republice Czeskiej.

W ramach projektu „W poszukiwaniu korzeni...” Oddziału PTH w Cieszynie przewidziano m.in.: wykłady otwarte, warsztaty, alternatywnych, tzw. żywych lekcji historii (w postaci dram oraz zajęć genealogiczno-archiwalnych) oraz stworzenie strony internetowej, będącej bazą danych na temat lokalnych bohaterów. 

„Baza bohaterów” ma być podstawowym źródłem informacji wykorzystywanym w różnego typu działaniach założonych w projekcie, m.in. w prowadzonych w szkołach wykładach oraz warsztatach (przede wszystkim warsztatach genealogiczno-archiwalnych).

Portal „cieszynscybohaterowie” (finansowany ze środków Muzeum Historii Polski w ramach Programu „Patriotyzm Jutra 2018”) ma być w czasie projektu źródłem inspiracji do dalszych poszukiwań informacji na temat osób w nim upamiętnionych. Skutkiem warsztatów ma być m.in. sprawdzanie i rozwijanie notatek biograficznych, m.in. poprzez uzupełnianie ich zawartości o treści zgłaszane przez jego uczestników warsztatów i lokalnych miłośników historii. Tak więc brane jest pod uwagę, iż skutkiem warsztatów genealogiczno-archiwalnych, uda się w dużej mierze pozyskać dane nt. środowiska rodzinnego postaci, ich pochodzeniu społecznym (m.in. wyznaniu) oraz zaangażowaniu w życie publiczne. Internetowa „Baza bohaterów” miała służyć także jako inspiracja do stworzenia m.in. scenariusza gry miejskiej i żywej lekcji historii (dramy).

Łącznie w ramach projektu „W poszukiwaniu korzeni...” przygotowano oprócz niniejszej strony, także szereg materiałów, mogących służyć osobom zainteresowanym jako źródło wiedzy i bodziec do poznawania epizodów z życia bohaterów małej ojczyzny, są to wymienione powyżej: poradnik genealogiczno-archiwalny autorstwa M. Morysa-Twarowskiego: Jak szukać przodków na Śląsku Cieszyńskim? Przewodnik archiwalno-genealogiczny; a także scenariusz gry miejskiej i dramy autorstwa Wojciecha Grajewskiego (dostępne tutaj).