Emil STROŃSKI (nr krzyża: 3175)

Urodził się ur. 5 III 1878 r. w Stryju.

Wykształcenie: ukończył szkołę kadetów w Wiedniu.

Zawodowy oficer armii austro-węgierskiej. Do stopnia chorążego mianowany został 18 VIII 1899 r., podporucznika – 1 XI 1900, porucznika – 1 V 1906 r.W 1914 r. służył w stopniu kapitana. Do 1913 r. pełnił służbę m.in. w 13 Pułku Obrony Krajowej w Ołomuńcu (13 Lendedwehrinfanterieremiment) i II Pułku Strzelców w Bozen (obecnie Bolzano; II Landesschutzregimnent).

Po wybuchu I wojny światowej służył od 9 VIII 1914 r. w sztabie 88 Brygady Strzelców na froncie rosyjskim. 14 X 1914 r. odniósł ranę. Następnie pełnił m.in. funkcję dowódcy baonu marszowego. Od 3 I 1916 r. skierowany na front włoski. Od 1 I 1917 r. przydzielony do formacji legionowych, pełnił przejściowo obowiązki dowódcy II batalionu 3 Pułku Piechoty Legionów Polskich.

W listopadzie 1918 r. zgłosił się do służby w Wojsku Polskim posiadając stopień majora. Otrzymał przydział do Pułku Piechoty Ziemi Cieszyńskiej, w którym objął dowództwo III batalionu. Z tym oddziałem wyruszył z Cieszyna 8 I 1919 r. do walk z Ukraińcami w Małopolsce Wschodniej. Odznaczył się dużymi walorami dowódczymi prowadząc wielotygodniową obronę pozycji w okolicy Lubienia, która pozostawała praktycznie w okrążeniu.

Poległ w dniu 15 V 1919 r. dowodząc atakiem swojego batalionu. Mieszkająca w Cieszynie żona sprowadziła Jego ciało do Cieszyna, gdzie został on pochowany.

W trakcie weryfikacji stopni oficerskich 25 II 1921 r. pośmiertnie zatwierdzono jego służbę w stopniu podpułkownika.

Był żonaty, małżeństwo pozostało bezdzietne.

Pośmiertnie odznaczony Orderem Virtuti Militari V kl.

Wybrana bibliografia:

CAW, Kolekcja Akt Personalnych, sygn. AP 5977,

CAW, Kolekcja Orderu Virtuti Militari, sygn. I.482.20-1457,

Schematismus der k. k. Landwehr und der k. k. Gendarmerie für 1905, 1907, 1908, 1909, 1910, 1911, 1912, 1913,

Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920, Warszawa 1934, s. 837.

Order Virtuti Militari V kl. nadany dekretem Naczelnego Wodza L 14488 z dnia 10 VIII 1922 (Dz. Pers. 7/1923).

Opis czynu w uzasadnieniu wystąpienia o nadanie Virtuti Militari dla Emila Strońskiego (pośmiertnie):

Mjr Stroński, w czasie od końca stycznia do 19.IV.[1]919. jako dca reduty „Lubień Wielki”, na odcinku grupy płk. Sikorskiego (początkowo Grupy gen. Zielińskiego) – wykazał wysokie zdolności bojowe i imponującą odwagę osobistą.

Reduta „Lubień” była podówczas zupełnie niemal okrążona przez npl, tak że tylko od strony północnej można było nocą przedostać się do wnętrza reduty. Pozycje własne atakowane były dzień za dniem przez przeważające siły npl., tak, że tylko hartowi i zaciekłości bojowej mjr Strońskiego zawdzięczać należy utrzymanie reduty, wiążącej cały front południowy.

W chwili rozpoczęcia ofensywy kwietniowej, w dn. 19. [sic! – właściwie 15 – przyp. S.K.] IV.[1]919. – ś.p. mjr Stroński, który świetnie opracował plan uderzenia na podległym sobie odcinku padł ugodzony granatem nieprzyjacielskim na samym wstępie bitwy prowadząc z brawurą żołnierzy swych do ataku.

Pozostawił po sobie pamięć najdzielniejszego i najbardziej doświadczonego oficera w Dywizji, oraz najlepszego dowódcy i towarzysza swoich żołnierzy. Jest on jednym z najgodniejszych odznaczenia.

CAW, Kolekcja Orderu Virtuti Militari, sygn. I.482.20-1457